| No |
Word |
Word Meaning |
| 41 |
પાલર પાણી ઉતારવું |
પાલર એટલે વરસાદનું પાણી ઉતારવું. શેરડી, છાસઠિયા, કે રજકા પર વરસાદનું પાણી પડ્યા પછી ત્રણચાર દિવસે કૂવાનું પાણી પાઈ દેવું. તેથી આ બધાંનો ઉગાવો જોર પકડે છે. ચોમાસુ શાકભાજીનું પણ પાલર પાણી ઉતારવું પડે છે |
| 42 |
પ્રેમને આંખ નહિ |
પ્રેમ જોતો વિચારતો નથી |
| 43 |
ફાટી મૂઓ |
સ્ત્રીના મોઢાની એક ગાળ-રોયો, પીટ્યો જેવા અર્થની |
| 44 |
ફાટેલ પિયાલાનો |
ફાટેલ મગજનો, દારૂડિયો |
| 45 |
ફૂટતી મૉરી |
ફૂટતી મૂછના દોરા; ઊગતી જુવાની |
| 46 |
બઠા કાન કરીને સાંભળવું |
કાન માંડીને, સરખા કરીને સાંભળવું |
| 47 |
બંદૂકોની ધાણી ફૂટવી |
સામસામી બંદૂકોની ગોળીઓ વરસવી |
| 48 |
બાંધ્યે મીંઢળ |
તાજું પરણેલું, હજુ કાંડાનું મીંઢળ પણ ન છૂટ્યું હોય એવી અવસ્થા |
| 49 |
ભજનરૂપી ભોજન ને વાણીરૂપી પાણી |
જેનાથી આત્મા તૃપ્ત થાય |
| 50 |
ભોંયે લેવું |
મરણકાળે મરતાને છાણે લીંપેલી ભોંયે ઉત્તર તરફ માથું ને દક્ષિણ બાજુ પગ રહે તેમ સુવાડીને મુખે ગંગાજળ દેવાં, રામનામ સંભળાવવાં વગેરે વિધિ |
| 51 |
મનમાં પરણવું ને મનમાં રાંડવું |
શેખચલ્લીના કે કાલ્પનિક મનસૂબા ઘડવા |
| 52 |
મરે એનાં |
એનાં બધાં સગાંવહાલાં મરી જાય એવી ગાળનો ઉદ્ગાર |
| 53 |
મલક બધો |
આમપ્રજા, પ્રજાસમોહ, લોકસમુદાય |
| 54 |
મલોખાંનો મહેલ કે માંડવો, મલોખાંની સાંઢણી |
તદ્દન નિર્બળ ને અલ્પજીવી |
| 55 |
મંત્રી કારવીને |
મંત્રપ્રયોગ કરીને, મંતર મારીને |
| 56 |
માખણમાંથી મોવાળો ખેંચાઈ આવે એમ જીવ નીકળી જવો |
લેશમાત્ર શ્રમ વિના કાર્ય સિદ્ધ |
| 57 |
માણું મીઠું કરવું |
બાળકને પાછળ પીઠ પર બેસાડી 'એ-માણું-મીઠું લેવું છે?' એમ બોલતાં ફેરવવું |
| 58 |
માથે પાણી નાખવું |
લાંબી માંદગીમાંથી ઊઠેલ માણસને નવરાવવું, તે પ્રસંગે કાંઇક ભેટ દેવી |
| 59 |
મામલે માટી |
કજિયાટંટા કે ધીંગાણાના બનાવ વખતે મરદ હોય તે |
| 60 |
મારા જીઆનું |
જીવને વહાલું (વહાલની ગાળ રૂપે ઝાલાવાડમાં ખેડૂત-કારીગર વર્ગમાં પ્રચલિત) |
|
|
